
شایعترین باورهای غلط درباره عسل طبیعی را بدانید | عسل خونه
عسل بهعنوان یکی از کهنترین خوراکیها و داروهای طبیعی در سراسر جهان شناخته شده است و تاریخچه استفاده از آن به هزاران سال پیش بازمیگردد. در طب سنتی ایران، مصر، یونان و بسیاری از فرهنگهای دیگر، عسل همیشه جایگاهی ویژه داشته است. با وجود این، برخی باورهای نادرست و رایج درباره عسل طبیعی شکل گرفته که گاه مصرفکنندگان را دچار سردرگمی میکند. این باورهای غلط نهتنها ممکن است مانع بهرهبرداری صحیح از فواید عسل شود، بلکه گاه سبب انتخابهای اشتباه در خرید و مصرف آن میشود. در این مقاله قصد داریم به شایعترین باورهای غلط درباره خرید عسل طبیعی بپردازیم و توضیح دهیم چرا برخی از این تصورات صحت ندارند و چگونه میتوان عسل مرغوب و طبیعی را از انواع تقلبی تشخیص داد.
نویسنده: تیم محتوای عسل خونه
باور به اینکه عسل طبیعی همیشه شفاف و روان است
یکی از تصورات رایج درباره عسل طبیعی این است که باید حتماً شفاف و روان باشد و هر عسلی که کمی کدر یا غلیظ بهنظر برسد، تقلبی است. در حالی که شفافیت یا کدر بودن عسل، به عوامل گوناگونی مانند نوع گیاهان مورداستفاده زنبورها، میزان رطوبت موجود در عسل و حتی روش استخراج آن بستگی دارد. بسیاری از عسلهای کاملاً طبیعی و مرغوب، پس از مدتی نگهداری در دمای اتاق شروع به کدر شدن و حتی شکرک زدن میکنند. این روند، نهتنها نشانهای از تقلبی بودن عسل نیست، بلکه میتواند حاکی از خلوص و کیفیت خوب آن باشد. در واقع، عسل طبیعی حاوی آنزیمها و مواد مغذی ارزشمندی است که در شرایط مناسب، امکان بلورینهشدن یا شکرکزدن آن را فراهم میکنند.
باور غلط درباره شکرکزدن عسل
بسیاری از مردم تصور میکنند عسلی که شکرک میزند، ناخالص و تقلبی است. این باور از آنجا نشئت میگیرد که عسلهای تجاری که حرارت بالا دیدهاند یا با شربت شکر مخلوط شدهاند، دیرتر شکرک میزنند یا حتی ممکن است اصلاً شکرک نزنند. اما حقیقت آن است که شکرکزدن، فرآیندی طبیعی و ناشی از وجود قندهای طبیعی (بهویژه گلوکز) در عسل است. هنگامی که عسل در محیطی با دمای پایین قرار گیرد یا گذشت زمان باعث کاهش تدریجی رطوبت شود، بلورهای قندی در عسل شکل میگیرند و باعث میشوند بافت عسل سفت یا دانهدانه شود. به همین دلیل، اگر عسل طبیعی خود را در یخچال نگهداری کنید و پس از مدتی مشاهده کنید که سفت شده یا بهاصطلاح شکرک زده، این امر نشانه تقلبی بودن آن نیست. در واقع، بسیاری از تولیدکنندگان عسل کاملاً طبیعی، ترجیح میدهند عسل را حرارت ندهند تا خاصیت آن حفظ شود، هرچند این کار باعث میشود شکرکزدن سریعتر رخ دهد. در مورد عسل خام در مقله قبلی به صورت مفصل صحبت کرده ایم که می تواند مکمل خوبی باشد.
باور نادرست درباره رنگ عسل
رنگ عسل یکی دیگر از معیارهایی است که گاه باعث قضاوت نادرست در مورد کیفیت و طبیعی بودن عسل میشود. برخی گمان میکنند عسل تیره یا خیلی روشن، حتماً تقلبی است. اما رنگ عسل میتواند طیف گستردهای از زرد روشن تا قهوهای تیره داشته باشد و این تنوع رنگ، عمدتاً تحت تأثیر نوع گلها و گیاهانی است که زنبورها از آن تغذیه میکنند. بهعنوان نمونه، عسل آویشن معمولاً رنگ کهربایی تیرهتری دارد، در حالی که عسل اقاقیا میتواند بسیار روشن باشد. بنابراین، رنگ عسل بهتنهایی ملاک مناسبی برای تشخیص طبیعی یا تقلبی بودن آن نیست و نباید با دیدن رنگ خاصی، نتیجهگیری کرد که عسل خالص نیست.
باور به اینکه عسل طبیعی اصلاً خراب نمیشود
این باور که عسل هرگز خراب نمیشود، از آنجا شکل گرفته است که عسل طبیعی بهعلت رطوبت کم و وجود ترکیبات ضدباکتریایی، محیط نامناسبی برای رشد بسیاری از میکروبها فراهم میکند. در نتیجه، عسل طبیعی مدت زمان بسیار طولانی سالم میماند. حتی در برخی آثار باستانی، ظروف عسل چندصدساله کشف شدهاند که هنوز قابلاستفاده بودهاند. با این حال، این به معنای آن نیست که عسل تحت هر شرایطی برای همیشه سالم باقی میماند. اگر عسل بهدرستی نگهداری نشود یا با مواد آلوده و میکروبها تماس پیدا کند، امکان تخمیر یا فاسدشدن آن وجود دارد. همچنین، نگهداری طولانیمدت در معرض حرارت بالا یا رطوبت زیاد میتواند کیفیت عسل را کاهش دهد. بنابراین، برای حفظ خواص عسل طبیعی و جلوگیری از آلودگیهای احتمالی، بهتر است آن را در ظروف دربسته، دور از نور مستقیم آفتاب و در جای خشک و خنک نگهداری کنید.
باور غلط درباره آزمایش خانگی عسل با کبریت و دستمال کاغذی
از جمله روشهای خانگی رایج برای تشخیص عسل طبیعی از تقلبی، آزمونهایی نظیر سوزاندن عسل با کبریت، ریختن عسل روی دستمال کاغذی یا حلکردن در آب سرد است. بسیاری معتقدند اگر عسل روی دستمال کاغذی نفوذ نکند یا اگر هنگام شعلهزدن، کبریت خاموش نشود، نشانگر طبیعی بودن عسل است. واقعیت این است که این آزمونها چندان معتبر و دقیق نیستند؛ زیرا عوامل متعددی در نتیجه آنها دخالت دارد. بهعنوان مثال، عسل با رطوبت پایین ممکن است کمتر در دستمال نفوذ کند و عسلی که غلظت بالایی دارد، هنگام سوزاندن شعلهور شود. اما این ویژگیها نمیتوانند بهطور قطعی مشخص کنند که آیا عسل صد درصد خالص است یا خیر. برای اطمینان از کیفیت عسل، بهترین راه بررسی آن در آزمایشگاه و خرید از زنبورداران معتبر است.
باور نادرست درباره مصرف عسل برای افراد دیابتی
بسیاری بر این باورند که عسل برای افراد مبتلا به دیابت کاملاً بیضرر است و حتی توصیه میکنند قند و شکر را بهطور کامل حذف کرده و بهجای آن عسل مصرف کنند. درست است که عسل طبیعی حاوی انواعی از قندهای طبیعی (مانند فروکتوز و گلوکز) و برخی مواد مغذی است، اما همچنان کربوهیدرات محسوب میشود و میتواند قند خون را بالا ببرد. بنابراین، افراد دیابتی باید در مصرف عسل احتیاط کنند و مقدار دقیق آن را با مشورت پزشک یا متخصص تغذیه تعیین کنند. هیچگاه نباید تصور شود که چون عسل مادهای طبیعی است، اثر منفی بر قند خون ندارد. انتخاب عسل با شاخص گلایسمی پایینتر یا عسلهای مخصوص افراد دیابتی (که البته باید اصالت و ترکیبات آنها را نیز سنجید) میتواند تا حدی مفید باشد، اما باز هم باید تحت نظارت پزشکی مصرف شود. بهترین عسل برای افارد دیابتی عسلی با سکارز زیر دو درصد است. که عسل گون در عسل خونه این ویژگی را دارد و با ساکارز 1.4 درصد و پرولین 660 دارای کیفیت خوبی برای افراد دیابتی است.
هر عسلی که نام «کوهستانی» دارد، صد درصد طبیعی است
برخی فروشندگان، عسلهایی را با عنوان «کوهستانی» یا «وحشی» به بازار عرضه میکنند و ادعا دارند این نوع عسلها بهصورت کاملاً طبیعی و بدون دخالت انسان تهیه شدهاند. اگرچه عسلهای کوهستانی میتوانند کیفیت بالایی داشته باشند، اما همه عسلهایی که چنین برچسبی دارند، لزوماً خالص و عاری از هرگونه شکر تغذیهای نیستند. متأسفانه، گاهی برخی افراد برای سود بیشتر، عسلی معمولی یا حتی تقلبی را با نام «کوهستانی» عرضه میکنند. بنابراین، هنگام خرید عسل با هر عنوانی، توجه به اعتبار فروشنده و گواهیهای آزمایشگاهی اهمیت دارد. همچنین، بسیاری از عسلهای تولیدشده در مناطق دشتی یا باغی هم میتوانند کیفیتی بسیار عالی داشته باشند؛ بنابراین، نام «کوهستانی» بهتنهایی تضمین کیفیت نیست.
نتیجهگیری
عسل طبیعی از جمله مواد غذایی و دارویی ارزشمندی است که در صورت استفاده درست و آگاهانه، میتواند فواید چشمگیری برای سلامتی داشته باشد. با این حال، باورهای نادرست زیادی درباره این ماده وجود دارد که گاه باعث سردرگمی خریداران میشود. از جمله این باورها میتوان به الزام شفافیت عسل، تقلبی بودن عسل شکرکزده، خرابنشدن همیشگی عسل، یا روشهای خانگی ساده برای تشخیص آن اشاره کرد. در واقع، هیچ آزمایش خانگیای بهتنهایی نمیتواند ضامن تشخیص قطعی عسل طبیعی باشد و شکرکزدن نیز الزاماً بهمعنای تقلبی بودن آن نیست. همچنین، نباید از عسل بهعنوان یک داروی جادویی برای تمام بیماریها یاد کرد یا تصور کرد که برای افراد دیابتی کاملاً بیضرر است. بهترین روش برای اطمینان از کیفیت عسل، خرید از منابع معتبر و انجام آزمایشهای علمی است. در کنار آن، شناخت صحیح از ویژگیهای عسل و اجتناب از باورهای غلط میتواند به ما کمک کند تا با خیال راحت از این هدیه ارزشمند طبیعت بهره ببریم.
درخواست مشاوره: شایعترین باورهای غلط درباره عسل طبیعی را بدانید | عسل خونه